Giúp trẻ hình thành thói quen tốt
Trong sinh hoạt, vui chơi, học tập của cuộc sống thường ngày, những việc muốn trẻ thích làm thì cha mẹ phải làm một cách vui vẻ với tâm trạng thoải mái, để ảnh hưởng đến trẻ, để trẻ bắt chước và làm theo. Bất kể là nghe nhạc, học vẽ, tập thể dục buổi sáng, học chữ, đọc sách, ăn cơm, xưng hô lễ phép với mọi người…, trong tất cả các hành vi cha mẹ đều phải làm gương cho trẻ. Đồng thời phải chú ý không để ảnh hưởng tiêu cực đến trẻ. Ví dụ trong bữa cơm nên tránh nói những câu kiểu như: “Bố (mẹ) chỉ thích ăn rau xanh, không thích ăn củ cải”.
Có trẻ quá trầm tính, nên đưa trẻ ra ngoài vận động nhiều hơn, chơi nhiều hơn với người lớn và các bạn nhỏ khác; có trẻ lại quá hiếu động, nên hạn chế trẻ ra ngoài chơi, chơi nhiều trò chơi yên tĩnh trong nhà, như xếp hình, vẽ, nghe chuyện, nặn đất sét, học đánh cờ, xem sách, sưu tầm tem, làm đồ chơi, cố gắng để trẻ yên tĩnh, tập trung chú ý. Sau bữa cơm cha mẹ nên dành thời gian chơi cùng bé, cha mẹ bế bé chơi trò chơi trên mặt bàn, như gấp giấy, nhận biết màu sắc, xếp hình bằng que diêm, viết chữ vẽ tranh trên bảng từ tính, chơi rubic… Những trò chơi đó đều giúp trẻ phát triển hiểu biết và sức chú ý của trẻ.
Không nên dùng mệnh lệnh yêu cầu trẻ làm khi trẻ chưa sẵn sàng chơi. Ví dụ, đưa bút, giấy cho trẻ và nói: “Con đi vẽ đi”, đưa các miếng gỗ cho trẻ và nói: “Con đi xếp hình đi”. Làm như vậy không thể bồi dưỡng được khả năng chú ý và hứng thú hoạt động của trẻ. Người lớn muốn trẻ giết thời gian thì chỉ làm cho trẻ cảm thấy vô vị, không thể gây hứng thú và chú ý cho trẻ. Để trẻ vui vẻ chuyên tâm hoạt động, cha mẹ nên chú ý những hoạt động sau:
- Phối hợp trò chơi vận động với tư duy, chỉ cho trẻ chơi trong một khoảng thời gian nhất định.
- Trước khi bắt đầu hoạt động vui chơi phải bàn bạc với trẻ xem nên làm gì, phải cố gắng làm được như thế nào đó, làm tốt hơn lần trước, huy động tính tích cực.
- Trong quá trình hoạt động nên quan sát trẻ, gợi ý cho trẻ nghĩ cách khắc phục khó khăn, kiên trì đến cùng, đến khi hài lòng nói thôi, thỉnh thoảng cha mẹ nên tham gia hoạt động cùng trẻ.
- Sau khi kết thúc hoạt động, cha mẹ nên đưa ra đánh giá, biểu dương, thậm chí cho điểm, tặng hoa chăm ngoan, ghi bảng thành tích. Sau một thời gian hướng dẫn như vậy, trẻ sẽ dần biết cách tự chủ, cha mẹ chỉ cần đánh giá kết quả hoạt động là đã mang lại cho trẻ niềm vui, từ đó trẻ sẽ chuyên tâm chơi trò chơi. Một trong những tiêu chuẩn quan trọng của trẻ giỏi là cả ngày trẻ luôn hoạt động với các “công việc” nhỏ của trẻ, trẻ không có cảm giác nhàm chán, vô vị.
Trò chơi học chữ học đọc không những phải chú ý đến tính hứng thú, mà nên dừng lại đúng lúc, đúng thời điểm để trẻ có cảm giác “đói” hoạt động, mong nhanh được tiếp tục chơi. Những hoạt động khác cũng tương tự, tránh để trẻ nảy sinh sự chán ghét.
Chỉ đạo hoạt động vô cùng quan trọng
Gieo hạt giống hành vi sẽ thu được thói quen, gieo hạt giống thói quen sẽ thu được tính cách, gieo hạt giống tính cách sẽ thu được vận mệnh. Muốn sửa một trăm thói quen xấu do hành vi tạo nên thì phải dùng đến một trăm mười hành vi đúng đắn. Giáo dục phải bắt đầu từ những cái nhỏ nhất vì vấn đề nào trong giáo dục cũng quan trọng, cũng có tầm ảnh hưởng lớn.
Khả năng chú ý tập trung của trẻ không cao đó là điều hết sức bình thường, chỉ cần hướng dẫn chúng chơi nghiêm túc, học vui vẻ, nhất định chúng sẽ trở thành những đứa trẻ hoạt bát, tập trung. Bản thân hoạt động học chữ học đọc cũng là biện pháp quan trọng để bồi dưỡng những đứa trẻ ưu tú…
Thành tựu về trí lực dựa vào sự vĩ đại của nhân cách, điều đó thường vượt ra khỏi nhận thức thông thường của con người.
Einstein